Edukacja waldorfska

Co się nam podoba w edukacji waldorfskiej (steinerowskiej)?

1. Wspieranie zdrowego rozwoju każdego dziecka.Edukacja waldorfska zapewnia całościowe podejście do rozwoju człowieka w obrębie jego myślenia, emocji i samokontroli. W centrum uwagi jest ciągłe pytanie o to, na jakim etapie rozwoju i edukacji jest ten konkretny uczeń, w jaki sposób pomóc mu rozwinąć się bardziej, jak go wzbogacić. Odpowiedzi na te pytania daje tylko wnikliwa obserwacja dzieci przez zaangażowanych nauczycieli. Pedagodzy decydują także o stawianiu odpowiednich wyzwań w odpowiednim czasie, aby wspomóc rozwój planowanym i kontrolowanym wprowadzaniem sytuacji trudnych i stresujących, które pomagają przezwyciężać. Dzieci i młodzież rozwijają się poprzez własną pracę, a motywują kolejnymi sukcesami, stopniowo zaczynają same nadawać kierunek własnemu rozwojowi, oceniają go modyfikują i biorą za niego odpowiedzialność. Pedagogika waldorfska dąży do wykorzystania dziecięcych intuicyjnych popędów i potrzeby naśladowania, by ostatecznie wypracować w nich własne ścieżki świadomego działania. Szczególnie ważne dla rozwoju dziecka jest przebywanie na świeżym powietrzu i dużo ruchu, w związku z czym wiele aktywności „dzieje się” na zewnątrz.
2. Umożliwienie dzieciom realizacji ich potencjału – w poszanowaniu godności jednostki.Wszyscy jesteśmy inni, a każdy jest dobry w swojej dziedzinie: „Każdy jest geniuszem, ale jeśli zaczniesz oceniać rybę pod względem jej zdolności wspinania się na drzewa, to przez całe życie będzie myślała, że jest głupia.”EinsteinOdkrywamy w dziecku (już w przedszkolu) jego potencjał i możliwości i tak prowadzimy swobodne, ale świadome działania, by dziecko wzmacniało swoje mocne strony, a równocześnie nie zaniedbywało szeroko rozumianych innych umiejętności.
3. Tworzenie relacji ze światem opartej o etyczne i moralne wartości wobec innego człowieka i otaczającej nas przyrody.Nie narzucamy poglądów filozoficznych ani religijnych, ale staramy się nauczyć pewnych uniwersalnych prawd związanych wchodzeniem w relacje z ludźmi i środowiskiem. Etyczne i moralne postawy wymagają brania odpowiedzialności za siebie i najbliższe otoczenie w sposób otwarty, chętny i niewymuszony, zarówno w sprawach drobnych, jak i wielkich.
4. Nauczyciel to artysta i pedagog.Najlepszy rozwój dzieci uzyskuje się poprzez działania nauczyciela, jego aktywność. Nauczyciel nie tylko naucza danego przedmiotu, ale „żyje” nim, wszystko, co chce pokazać i przekazać, już osobiście przeżył i przemyślał. Istotne jest, by tak konstruowała zajęcia, by w centralnym punkcie była świadoma decyzja, po co temu dziecku teraz ta wiedza, w jaki sposób przyczyni sie ona do jego rozwoju. Na drugi plan schodzi, konieczność realizowania podstawy programowej, bo to i tak ostatecznie zostanie osiągnięte.
   Nauczyciel ma dużą autonomię i ufamy, że zna najlepsze metody nauczania w swojej dziedzinie oraz, że stale rozszerza swój warsztat pracy. Poszczególni pedagodzy powinni stać się „zarodkami-centrami krystalizacji”, wokół których tworzy się środowisko „samouczące się”, zbudowane z uczniów i lokalnej społeczności. Takie zespoły „ochotników” zwiększają atmosferę poszukiwań naukowych, podnosząc jakość nauczania i oraz zwiększając kompetencje nauczycielskie i wychowawcze pedagogów.
5. Świadome i celowe organizowanie przestrzeni dzieciom.Podobnie jak w przypadku montessoriańskiej pedagogiki, świadomie kreujemy dzieciom otoczenie pełne pozytywnych bodźców zachęcających do eksploracji świata i działania. Stosujemy materiały dobrej jakości i różnorodne. Środowisko, przyroda i otoczenie przedstawiane dziecku w taki sposób, by mogło ono wejść w osobisty kontakt z nimi.
6. Wypracowanie programu nauczania najwyższej jakości:
   • korelującego rozwój dziecka i ucznia z wprowadzaniem, czy rozszerzaniem poszczególnych dziedzin naukowych
   • opartego o lokalną kulturę i okoliczne zasoby dziedzictwa regionalnego, ale uwzględniającego kulturę europejską i globalne wydarzenia
   • uczącego przez aktywne działanie
   • uwzględniającego działania wplecione w rytm dnia, tygodnia, pór roku, kalendarza wydarzeń
   • realizującego bardzo dużo aktywności artystycznych
   • opartego na nowoczesnych metodach pracy w grupach i zespołach, wprowadzające szeroko tutoring rówieśniczy
7. Brak ocen, brak podręczników, nauczanie zintegrowane.Typowe państwowe podejście do nauczania wyznacza standard programu i czas, w którym uczniowie powinni dany materiał przyswoić. Publikowanie rankingów szkół, wyników egzaminów, itp. silnie wpływa na współzawodnictwo miedzy uczniami, klasami, szkołami, a zewnętrzne kontrole dodatkowo wzmacniają taki represyjny model edukacyjny. Sprawę utrudnia jeszcze fakt, że typowy plan lekcji zawiera lekcje przemieszane ze sobą „bez ładu i składu”, a bardzo często podstawy programowe są tak skonstruowane, że nie zazębiają się właściwie. Wszystko to prowadzi do dużego chaosu na wszystkich poziomach edukacyjnych, począwszy od organizacji szkoły i dnia, a skończywszy na integrowaniu wiedzy w umysłach dzieci. Edukacja waldorfska porządkuje nauczanie poprzez wprowadzenie dużo większej integracji międzyprzedmiotowej. Nie używa się podręczników, ponieważ program jest każdorazowo dostosowywany dla konkretnej klasy. Brak typowego oceniania zamienia się na docenianie postępów dziecka i kładzie się większy nacisk na współpracę.